COMPLEET VERHAAL KLIK voor andere strips van Christophe Simon KLIK voor andere strips van Jean Van Hamme KIVU Christophe Simon + Jean Van Hamme Le Lombard (Getekend) | 72 p. | € 17,95 (HC) Hartverscheurend confronterend Waar een jaarlijkse tandcontrole of een pijnlijke kies toe leiden kan! Het is immers via zijn tandarts dat Jean Van Hamme dokter Guy-Bernard Cadière leert kennen. Die laatste is een chirurg en specialist in laparoscopie, een geavanceerde operatietechniek die hij regelmatig toepast in een ziekenhuis in Congo dat gerund wordt door zijn goede vriend Denis Mukwege, die onlangs samen met Nadia Murad Basee de Nobelprijs voor de Vrede won. Cadière en Mukwege opereren in Kivu vrouwen die verkracht en verminkt werden door rondtrekkende milities in het oosten van Congo. Van Hamme herinnert zich Kivu als een paradijselijk oord, waar hij ooit op het einde van de jaren 1950 kwam. Maar dat is het al lang niet meer. De naweeën van de genocide uit 1994 vormden, gecombineerd met de natuurlijke rijkdommen die in de grond zaten en die noodzakelijk zijn voor onze hedendaagse elektronica-industrie, een gruwelijke cocktail. Krijgsheren trekken plunderend door de streek en zaaien dood en vernieling: vrouwen en jonge kinderen worden verkracht, verminkt of vermoord, pubers worden opgeleid tot gewetenloze kindsoldaten of samen met hun vaders tot slaven gemaakt in de mineraalmijnen. Het is een gruwel die hier wordt doodgezwegen. De geëngageerde 79-jarige Van Hamme zet na enige aarzeling zijn strippensioen on hold om de verschrikkelijke toestanden en onze westerse onwetendheid of onverschilligheid daaromtrent aan te klagen. Het leven en de verhalen van Cadière en Mukwege vormen zijn kapstok. Daarrond windt hij een klassiek, maar weinig verrassend avonturenverhaal. Enerzijds zijn er Violette en haar broer Jérémie die ternauwernood ontsnappen aan de plundering van hun dorp door de leider van de plaatselijke militie te doden. Anderzijds is er François Daans, een jonge yup met dollartekens in de ogen, die naar Congo wordt gestuurd om een vervanger te zoeken voor die vermoorde leider, die men cynisch "een productiedirecteur" noemt. De twee levenslijnen raken verweven wanneer de auto met de net aangekomen Daans de vluchtende Violette aanrijdt. Bij Daans vallen de schellen van zijn ogen. Hij neemt ontslag, leert Cadière en Mukwege kennen en belooft Violette dat hij haar broer zal terugvinden. Hij laat zich daarvoor bijstaan door de achterbakse huurling De Bruyn die intussen van de westerse bazen de opdracht heeft gekregen om Daans uit de weg te ruimen. Voor de tekeningen kon Van Hamme terecht bij de jonge Christophe Simon, met wie hij al eerder heeft samengewerkt voor een herneming van een oud Corentin-avontuur. Simon trok naar het Panzi-ziekenhuis van Mukwege en kwam enigszins getraumatiseerd terug. Zijn verontwaardiging druipt, zeker in de Afrikaanse scènes, van de tekeningen. Er straalt een zekere passie uit en dat maakt het contrast met de scènes met de koude en steriele westerlingen heel doeltreffend. Zijn tekenwerk blijft echter nog vaak à la Jacques Martin: te statisch om echt te beklijven. Met hun docufictie willen Van Hamme en Simon een geëngageerde boodschap en confronterende aanklacht brengen én tegelijk een spannend stripverhaal vertellen. Het siert Van Hamme dat hij op het einde van zijn carrière daarvoor zijn nek wil uitsteken. Het is geen voor de hand liggende opdracht en het vinden van een evenwicht is noodzakelijk: de boodschap mag niet verdwijnen achter de actie of de plot en tegelijk wil men niet vervallen in het stramien van een saaie, educatieve strip die nauwelijks wordt gelezen. De oude vos heeft gelukkig zijn streken niet verleerd. Het verhaal is prima opgebouwd met sterke dialogen en bevat alle typische kneepjes van het scenaristenvak, inclusief een Rambotype dat als een deus ex machina op miraculeuze wijze twee hoofdfiguren redt en de slechterik een lesje leert. De passages rond Cadière en Mukwege zijn hartverscheurend en confronterend, waardoor je blijft lezen en meer wil weten over wat zich daar echt afspeelt. Missie geslaagd dus, maar het aankaarten van een wereldprobleem is geen garantie voor een geweldige stripklassieker. Dit is zeker niet het magnum opus van Jean Van Hamme. Daarvoor is de plot te braaf en oubollig, wat nog versterkt wordt door het ouderwets aandoende tekenwerk van Simon. Hoofdpersonage François Daans deed ons dan ook denken aan een soort van Largo Winch op valium. Maar het verhaal is wel verteld en de boodschap wordt gelezen. En we worden geschopt met geweten: na het lezen van dit album tuur je voortaan hopelijk met een andere blik naar het scherm van je mobieltje. PETER D'HERDT --- oktober 2018