COMPLEET VERHAAL KLIK voor andere strips van Emmanuel Lepage AR-MEN Hel der Hellen Emmanuel lepage RoaRrr Uitgeverij | 94 p. | € 24,95 (HC) Lepage de verteller Tijdens het lezen van Streamliner 1, de eerste productie van het piepjonge RoaRrr Uitgeverij, waren we zodanig verbouwereerd door de schandalige hoeveelheid taal-, tekst-, typ- en letterfouten (er bleef ons werkelijk níks bespaard) dat we het verhaal niet meer konden volgen. Dat was zonder enige twijfel de slechtste vertaling ooit. Om die reden weigerden we het album te bespreken en hadden we al geen zin meer om de andere nieuwe strips van RoaRrr te lezen. Het prille bestaan leek voor ons al snel in de kiem gesmoord door het stuitende amateurisme. We hielden ons hart dan ook vast voor de vertaling van Emmanuel Lepages Ar-Men... RoaRrr heeft geluk, of het nam de kritiek ter harte en greep in. Het is nog steeds geen onberispelijke productie op taalgebied, maar de fouten komen niet meer op elke pagina, in bijna elke ballon voor. Het valt mee, maar het kan nog steeds beter. De taalgevoeligheid laten we nu even varen voor een korte beschouwing van Lepages werk, want dat spreekt meer tot de verbeelding. Lepage is vooral bekend van het overdonderend geschilderde en meeslepend vertelde Muchacho, maar de jongste jaren raakten zijn albums niet meer vertaald. Het waren ook wel wat vaker dikke, documentaireachtige reisreportages in stripvorm over de plaatsen die hij bezocht in Tsjernobyl en Atarctica. Ar-Men: Hel der Hellen is ook weer plaatsgebonden met een mild historisch-educatieve insteek, deze keer over een moeilijk te bereiken vuurtoren op een Bretoens eilandje die de bijnaam Hel der Hellen kreeg. De moeite die men zich getroostte om die vermaledijde vuurtoren te bouwen, is pure noodzaak. Daar zijn de regelmatige opsommingen van schipbreuken en het dodental getuige van. Lepage mengt fictie, documentaire en legendes voor een intens verhaal dat zich afspeelt in heden en verleden, van de moeizame constructie van de vuurtoren tussen 1867 en 1881 tot stormen van nu die het bouwwerk teisteren en een bezoek van de laatste vuurtorenwachters aan hun voormalige, waakzame plek. Eerlijk gezegd vreesden we na de eerste pagina's dat we geen boodschap zouden hebben aan een album met Lepage als gids om ons door de geschiedenis van de vuurtoren te loodsen. Maar al snel komt Lepage de verteller op het toneel en hang je aan zijn lippen. Woorden zijn zelfs vaak niet nodig (hij is er sowieso niet kwistig mee, mooi meegenomen voor de vertaler), want de beelden spreken voor zich. De brute kracht van hels stromend, klotsend, briesend, spuitend en keihard toeslaand water toont Lepage in al zijn facetten. Geen wonder dat er doden vielen en dat het rond de vuurtoren een onheilsplek is. Het zal ons benieuwen met wat voor titels RoaRrr Uitgeverij nog komt in de toekomst. Hopelijk ondervinden ze geen last van de slechte start die ze maakten. En laat het anders gewoon een duurzame les zijn. Bij Ar-Men primeert zoveel meer dan alleen dat taaldingetje. DAVID STEENHUYSE --- juni 2018